Vorige week donderdag 16 november begon ik een mooie wandeling, deze wandeling naar de Giezelbaarg wilde ik al een tijd doen. Nu kwam het er van. Toen ik in zuidelijke richting terugreed van Winschoten naar huis en weer het bordje Giezelbaarg zag staan sloeg ik af, al was ik dat tevoren niet van plan. Dat ik Sim onze hond bij me had gaf de doorslag, voor haar ook leuk!
Het begon zo...
Een prachtig pad door het landschap, een oude wal als het ware. Eeuwenoud, dat is te zien.
Ik had al e.e.a. gelezen over de Giezelbaarg, niet bepaald fijne dingen van lang geleden. Ik wist nog niet wat ik me voor moest stellen bij deze 'berg'. Toen ik dit hieronder in de verte zag dacht ik dat het wel een lichte verhoging in het landschap was, later bleek dat de berg een hoogte heeft van zo'n 2½ meter.
Toen ik er eenmaal recht tegenover stond zag ik een paadje naar de plek. Ook hing er een aankondiging aan een boom van even geleden.
De Geselberg of Geeselberg, op z'n Gronings de Giezelbaarg.
Je kunt er met je pet niet bij en toen ik er liep, op deze nu zo vredige plek, was het moeilijk voor te stellen wat een wreedheden hier ruim vierhonderd jaar geleden hebben plaatsgevonden zo tussen 1587 en 1597. Zelfs in je fantasie zal het nog niet zo erg zijn geweest als destijds in het echt.
Het liet me daarna ook niet makkelijk meer los, juist om die wreedheden.
 |
In het verleden stonden de bomen er
niet en stond midden op de kale heuvel alleen een paal. Hieraan werd
iemand vastgeketend om gegeseld te worden.
Op oude kaarten wordt dit gebied de
Justitie Plaets van Wedde genoemd. Achter de Geselberg ligt de Burcht
van Wedde. Vanaf de middeleeuwen tot 1811 werd daar rechtgesproken.
Het gebied op en rond de Geselberg werd gebruikt voor de uitvoering
van de straffen.
Lang werd gedacht dat de Geselberg een
door mensenhanden opgeworpen grafheuvel is. Later heeft onderzoek
uitgewezen dat het een natuurlijke heuvel is.
De Geselberg ligt op een 2,5 meter hoge
zandrug, die zich nog 50 meter ten noorden en 50 meter ten zuiden van
de Geselberg uitstrekt. Het noordelijke gedeelte is geëgaliseerd en
nu een akker. Vroeger werd het de Galgenkamp genoemd. Hier werden de
veroordeelden opgehangen en bleven hun lijken een tijd aan de galg
hangen. Ook was er een rad aanwezig waarop de lijken van
geëxecuteerden tentoongesteld werden en bleven liggen tot ze door
weer en wind vergaan waren.
Dit werd gedaan ter afschrikking. Het
tot "pulver (as) verbranden" van de restanten van de lijken
gebeurde op het veld ernaast. Op de Geselberg zelf werden de
lijfstraffen uitgevoerd. Zoals de naam al zegt geselen aan de
geselpaal en brandmerken.
Het zuidelijke deel van de zandrug
wordt nu als weide gebruikt.
Op dit stuk zijn vondsten gedaan die
wijzen op nederzettingen uit de steen- en ijzertijd en een
vroeg-middeleeuws grafveld met mogelijk een kleine nederzetting.
De Geselberg of Giezelbaarg in
het Gronings, is het toneel geweest van spannende en
huivering- wekkende zaken (zie het boek 'In de schaduw van de
Geselberg'). Sommige verzonnen, zoals het verhaal dat er een geheime
gang van de Wedderburcht naar de Geselberg loopt.
Lodewijk en Hendrik van Nassau
vluchtten na de slag bij Heiligerlee in 1568 naar de Wedderburcht
en via deze geheime gang verder naar Duitsland.
Andere verhalen zijn maar al te waar,
zoals de gruwelijke, levende verbranding van 22 mannen en vrouwen op
beschuldiging van hekserij zo tussen 1587 en 1597.
De Geselberg met de oude Galgenkamp is
een archeologisch monument. Het is een bijzondere plek waar
archeologie en cultuur verweven zijn met het landschap en de natuur.
***
Naast de berg staat dit gedenkteken:
Wanneer je HIER klikt komt je op een site met een heel goede beschrijving die wat uitgebreider vertelt over deze berg en deze tijd.
Peinzend liep ik verder met Sim, de Geselberg achter ons latend. Toch zag ik de schoonheid van alles om me heen en schoot nog wat foto's met m'n telefoon.
Eerdaags weer een blogpost met het woord Giezelbaarg erin. Dan niet in trieste zin, maar juist iets moois. Althans dat vind ik :-)
Gon
Dag lieve koe onderweg
toch weer aan de wandel, heerlijk wat benijd ik je. Vandaag gaat er bij mij het gips af en als alles goed is krijg ik een scharnierende brace.Mocht niet alles goed zijn moet mijn knie geopereerd worden. Maar denk dat alles wel goed komt en ik ook over niet te lange tijd weer gewoon lekker wandelen kan. Ben benieuwd naar je nieuwe blog. groet mien
BeantwoordenVerwijderenNou, nou, dat niet zomaar wat, die lijst! Zo ging het dus vroeger.... Nu een heerlijk vredige plek, waar je fijn kunt wandelen met een blije hond. En wat een prachtige koe, vast een bijzondere soort.
BeantwoordenVerwijderenJe woont in een prachtige omgeving, vrij zicht over het weiland en toch de beschutting van houtwallen. Genieten!
Wat een bijzondere plek Gonnie, bijzonder om zo maar te ontdekken. Ook hier in het Westerkwartier zijn dit soort plekken. Mooi dat er dan zo'n uitleg bij staat.
BeantwoordenVerwijderen