Plat Grunnegs

De Groningse vlag

Moi!

In Zweden groetten we altijd met Hej, de j ook duidelijk uitgesproken.
Als je op straat iemand tegenkomt zeg je dat, tegen jong en oud. Deze groet kan je de hele dag gebruiken.
Hier zijn de mensen ook erg vriendelijk en praktisch iedereen groet dan ook, in dit geval met Moi.
Niet te verwarren met het Franse "moi" (ik, me, mij) en ook niet zo uitgesproken. Het Groningse Moi spreek je uit met de o als in het woord zon en de i spreek je een beetje uit als bij het Zweedse Hej, dus als een j.
In het begin even aan de aardige buurvrouw gevraagd of je het de hele dag door kan gebruiken en of het niet zoiets betekent als morgen, het afgekorte goedemorgen. Ja, het kan de hele dag gebruikt worden en betekent gewoon zoiets als hoi of hallo.

Wat ik hier afgelopen zomer met regelmaat als bijzonder heb ervaren is hoe, wanneer ik 's avonds laat de hond uitliet en er jongelui op de fiets naar bijvoorbeeld een feestje in het dorp waren geweest op vrijdag- of zaterdagavond en die in de verte luid pratend en lachend terugkwamen op weg naar huis, deze jongelui zich gedroegen tijdens het passeren. (Oei, dat was wel een heel lange zin 😃)
Vroeger elders in Nederland voelde ik me dan niet zo prettig, ik alleen met de hond en zij met een groepje en misschien wel aangeschoten.
Nu was ik verbaasd!
Niks geen geschreeuw, geen gegooi met lege flesjes, geen grote mond of stom grapje om indruk te maken op de rest. Nee! Ze groetten mij allemaal met Moi! Gewoon respectvol zeg maar. Mijn mond viel open. Dit gebeurde niet één keer, dit is heel gewoon, een verademing!

Hoi, goeiedag

Hoe is het? Alles goed?

Goed je te zien.

Lang geleden.

Ga zitten.

Heb je nog nieuws?

Plat Grunnegs oftewel het Gronings dialect.
Het Gronings is, in tegenstelling tot het Fries, geen officiële taal. Toch bestaan er kleine woorden- boeken en worden er cursussen Gronings gegeven. Peter en ik willen dat eigenlijk graag doen zo'n cursus Gronings, maar ja, hij ging vanwege te weinig belangstelling hier in het dorp helaas niet door. Maar onze namen staan genoteerd voor een cursus in de toekomst die wel doorgaat.
We zijn hier leuk opgenomen in de buurt en waren bij gezamenlijke bbq's en andere gelegenheden. Wanneer in de groep gesproken wordt merken we dat men ABN gaat spreken omdat wij er bij zijn. Wat zou het dan toch leuk zijn als we het redelijk goed zouden kunnen volgen en zij gewoon hun eigen taal blijven spreken als we er ook bij zijn.
Bovendien vind ik de naam ABN, Algemeen Beschaafd Nederlands, eigenlijk wel uit de hoogte. Waarom zou een streektaal niet beschaafd kunnen zijn??

Ook begrijp ik (van oorsprong 'westerling') niet goed waar al die vooroordelen in de rest van het land vandaan komen als 'stugge Groningers' en 'Friese stijfkoppen'. Ik merk er niets van. Ook niet bij de bevolking in het noorden van deze provincies die we in de loop der tijd wel ontmoet hebben of waar we zijdelings mee te maken hadden door werk of toeval. Stugge mensen en stijfkoppen zijn verspreid over heel Nederland wel te vinden.

Afijn, ik vind dat ik dit bericht ook niet te lang moet maken, ook al is er erg veel te vertellen over het Gronings dialect en de dialecten in Nederland. Nu het mijn interesse heeft, zal dit natuurlijk niet voor iedereen zo zijn.
Er valt van alles over te vinden op het internet, dus waarom zou ik dit hier allemaal laten zien.
Nog wel wetenswaardig is dat het Gronings komt uit de "familie" Nedersaksisch.
Het dialect heeft ook weer verschillende varianten, zie kaart hieronder.

Wij wonen in gebied 6, het Westerwolds.

Nedersaksisch dus, op deze blog wordt het duidelijk: klik maar HIER.

Het verklaart voor mij ook iets dat ik afgelopen zomer opmerkte toen ik bij Blokker stond te wachten bij de kassa. Voor mij was een Duitse toeriste aan de beurt, ze stelde een vraag in het Duits.
De kassière sprak gewoon in het Gronings tegen haar en de Duitse vrouw verstond haar, dat merkte ik aan alles. Er zijn hier in de wijde omgeving enkele bungalowparken en campings. Veel Duitsers van niet al te ver over de grens hebben hier zo'n woning.

Voor zover nu even over het 'Plat Grunnegs'. Ik kom er wel weer eens op terug in een ander onderwerp, bijvoorbeeld over muziek van hier...

Groutnes uut Grunn!

(Groeten uit Groningen)

Gon